Mieszkanie dla rodziny wielodzietnej – formy wsparcia
Własne mieszkanie jest marzeniem każdej rodziny. Jednak przy bardzo wysokich cenach nieruchomości, zakup własnego M jest dużym wyzwaniem. Szczególnie dla rodzin wielodzietnych, które nie tylko potrzebują większego metrażu mieszkania, ale których koszty życia są dość wysokie. Z tego powodu przygotowano kilka form wsparcia w zakupie własnego mieszkania dla rodzin, którym trudno jest otrzymać kredyt na zwykłych zasadach.
Kredyt 2% – wyczerpana pula środków
Jednym z rządowych programów wsparcia w zakupie własnego mieszkania był kredyt 2%. Wprowadzony w lipcu 2023 r. program gwarantował niskie oprocentowanie kredytu mieszkaniowego dla osób, które nie przekroczyły progu 45 lat i nie posiadały wcześniej mieszkania ani domu na własność. Kwota dostępnego kredytu była zależna od sytuacji rodzinnej wnioskującego. Osoby samotne mogły ubiegać się o kredyt do 500 tys. zł. Kwota dostępnego kredytu z niższym oprocentowaniem w przypadku małżonków i osób samotnie wychowujących dziecko wzrastała do 600 tys. zł. Co ważne, rządowa dopłata do kredytu, dzięki której jego oprocentowanie wynosiło 2%, była przyznawana na 10 lat. Wprawdzie obniżenie oprocentowania przez dekadę to spore wsparcie, jednak pod uwagę, że średni okres kredytu hipotecznego wynosi 25-30 lat, to po 10 latach trzeba liczyć się ze sporym wzrostem wysokości raty.
Chociaż program działał niespełna pół roku, już pod koniec 2023 r. została wyczerpana pula wsparcia. Jak donosił Związek Banków Polskich, liczba wniosków w ramach programu wyniosła pod koniec grudnia 2023 r. 101 888 szt.
„Mieszkanie na start” – program mieszkaniowy dla rodzin wielodzietnych
Po wyczerpaniu puli kredytów 2% pojawiła się kolejna propozycja wsparcia rodzin w zakupie własnego mieszkania. Już na początku 2024 r. zapowiedziano program „Mieszkanie na start”, gdzie oprocentowanie kredytu mieszkaniowego – po spełnieniu określonych warunków – będzie mogło zostać obniżone do 0. Aktualnie (marzec 2024 r.) program jest w fazie projektu, jednak już przedstawiono jego ramowe zarysy.
O możliwości skorzystania z „Mieszkania na start” będą decydowały limity osiąganych dochodów brutto:
- gospodarstwo 1-osobowe – 10 tys. zł;
- gospodarstwo 2-osobowe – 18 tys. zł;
- gospodarstwo 3-osobowe – 23 tys. zł;
- gospodarstwo 4-osobowe – 28 tys. zł;
- gospodarstwo 5-osobowe – 33 tys. zł.
Co ważne, kryterium dochodu ma być weryfikowane w dniu ubiegania się o kredyt oraz ma być wyliczane w oparciu o dochody z ostatniego półrocza.
Czy wielkość rodziny będzie wpływać na warunki otrzymanego wsparcia? Tak, bo wielkość gospodarstwa domowego ma mieć bezpośrednie przełożenie zarówno na wysokość dostępnego kredytu, jak też na jego oprocentowanie.
Osoby samotne będą mogły pożyczyć 200 tys. zł, których oprocentowanie będzie obniżone do 1,5%. W przypadku rodzin dwuosobowych nie zmienia się wysokość oprocentowania, a dostępna kwota kredytu wzrasta dwukrotnie (400 tys. zł). Rodziny trzyosobowe będą mogły pożyczyć 450 tys. zł przy oprocentowaniu 1%. W przypadku czteroosobowego gospodarstwa domowego kwota kredytu wzrasta do 500 tys. zł, a oprocentowanie spada do 0,5%. Na programie „Mieszkanie na start” najbardziej skorzystają rodziny 5+, które będą mogły pożyczyć 600 tys. zł, a ich kredyt nie będzie oprocentowany.
Co ważne, limity kwot kredytu dotyczą wyłącznie części ze wsparciem rządowym. Oznacza to, że kredytobiorca będzie mógł ubiegać się o większy kredyt, gdzie obniżone oprocentowanie będzie dotyczyło jedynie kwoty określonej limitem. Ważne jest również to, że o kredyt będą mogły się ubiegać rodziny, które już posiadają dom czy mieszkanie. Chęć zakupu nowego lokum ze względu na większy metraż czy lepszą lokalizację będzie wystarczającym powodem, aby ubiegać się o rządowe wsparcie.
Od kiedy będzie można skorzystać z „Mieszkania na start”? Rząd zapowiada uruchomienie programu w II połowie 2024 r.
Wakacje kredytowe 2024
A co z rodzinami, które już wcześniej zaciągnęły kredyt na zakup wymarzonego mieszkania i wraz ze wzrostem inflacji mają trudność ze spłatą wysokiej raty? Obowiązujące od połowy 2022 r. wakacje kredytowe skończyły się z końcem 2023 r. Jednak rząd pracował nad kolejną wersją wsparcia. Wakacje kredytowe 2024 wchodzą w życie 1 maja. Jak w poprzednich wariantach programu będą umożliwiały zawieszenie spłaty 4 rat kredytu w ciągu roku. Jednak w 2024 r. ma obowiązywać nowe kryterium skorzystania ze wsparcia: średnia arytmetyczna wartości wskaźnika raty do dochodu (RdD) za ostatnie 3 miesiące na poziomie nieprzekraczających 30%. Limit kredytu: 1,2 mln zł.
Co to oznacza? Z wakacji kredytowych będą mogli skorzystać kredytobiorcy, których RdD wyliczony wg poniższego schematu nie przekroczy 30%.
RdD – kryterium wakacji kredytowych 2024 – jak obliczyć?
- Zsumuj – oddzielnie dla każdego z 3 ostatnich miesięcy – dochody wszystkich członków rodziny.
- Podziel – dla każdego z 3 ostatnich miesięcy – wysokość raty swojego kredytu przez łączny dochód rodziny w danym miesiącu.
- Z wyników z każdego miesiąca oblicz średnią arytmetyczną, czyli: (wynik z pkt 2. za 1 miesiąc + wynik z pkt 2. za 2 miesiąc + wynik z pkt. 2 za 3 miesiąc) / 3.
- Jeśli wynik nie przekracza 30%, będziesz mógł wnioskować o wakacje kredytowe.
Jeśli kredytobiorca ma na utrzymaniu co najmniej troje dzieci (na dzień złożenia wniosku) może skorzystać z wakacji kredytowych bez spełniania powyższego warunku rata do dochodu.
Z wakacji kredytowych mogą skorzystać wyłącznie kredytobiorcy, którzy zawarli umowę na kredyt hipoteczny przed 1 lipca 2022 r. lub kończą spłatę kredytu minimum 6 miesięcy po upływie tej daty. W okresie 1 maja – 30 czerwca będzie można skorzystać z zawieszenia rat kredytu w wymiarze 2 miesięcy, w pozostałych kwartałach w wymiarze 1 miesiąca w każdym z nich.
Chcąc skorzystać z wakacji kredytowych, trzeba będzie też spełnić warunek maksymalnej kwoty posiadanego kredytu. Jednak z tego względu, ze ta wynosi 1,2 mln zł, realizacja tego kryterium nie będzie trudna dla większości Polaków.
Zakup mieszkania dla rodziny nieco łatwiejszy
Jak widać rodziny – szczególnie te wielodzietne – mogą liczyć na określone wsparcie rządu w zakupie własnego mieszkania. I chociaż kwoty dostępnych kredytów na preferencyjnych warunkach nie zawsze, a nawet rzadko, pozwolą sfinansować zakup w całości, to obniżenie do 0% oprocentowania nawet połowy kwoty kredytu jest już solidną pomocą. Pytanie jak duża pula wsparcia będzie dostępna w 2024 r. i czy będzie wystarczająca dla wszystkich zainteresowanych kredytem mieszkaniowym na korzystnych warunkach.